تعیین فراوانی آللی و ژنوتایپی ژن VKORC1 در جمعیت شهر بیرجند

مقدمه: استفاده از وارفارین به عنوان رایج‌ترین ضد انعقاد خوراکی همواره با محدودیت­هایی همراه است. اثر این داروی ضد انعقاد به دلیل عوامل فارماکودینامیک، فارماکوکینتیک و خصوصاً عوامل فارماکوژنتیک به طور گسترده­ای در بین بیماران متغیر است. پلی­‌مورفیسم‌­های ژن VKORC1 یکی از فاکتورهای ژنتیکی موثر در تعیین دوزاژ این دارو می­باشد. این تحقیق به ­منظور عملکرد بهتر در تعیین دوز اختصاصی دارو برای هر فرد و با هدف تعیین فراوانی آللی و ژنوتایپی ژن­VKORC1، در شهر بیرجند انجام گرفت. روش‌ها: 115 نفر از افرادی که برای آزمایش­هایPT وINR به بیمارستان­های امام رضا(ع) و ولیعصر(عج) شهر بیرجند مراجعه کردند، برای این مطالعه­‌ی تجربی انتخاب شدند. پس از استخراج DNAی ژنومیک، تمامی قطعات تکثیر شده­‌ی VKORC1، تعیین توالی شده و ژنوتیپ آنها مشخص گردید. آنالیز آماری توسط نرم افزار SPSS صورت گرفت. یافته­‌ها: میانگین سنی بیماران 9/12 ± 7/57 سال بود و از این میان 55 نفر زن و 60 نفر مرد بودند. فراوانی ژنوتیپ­های  نرمال، هتروزیگوت و هموزیگوت جهش‌­یافته واریانتG>A 1639- از ژن VKORC1 در مردان 40/3%، 30/5% ،17/5%  و در زنان 50%، 36/7%، 5% بدست آمد. برای واریانت C>T1173 فراوانی­ ژنوتیپ­های  نرمال، هتروزیگوت و هموزیگوت جهش­یافته در مردان 38/9%، 38/9% و 2% و در زنان 6/52%، 4/40%، 7% بودند. دو جهش جدید g.3660G>A  و g.3565G>T با فراوانی به ترتیب 7/2% و 9/0% در ناحیه پروموتر G>A1639- مشاهده شد. در نهایت آلل­هایG 1639- و C1173 در جمعیت بیرجند دارای فراوانی بالایی (1/68% و 6/62%) بودند. نتیجه‌­گیری: یافته های ما نشان می­دهد تفاوت­های قابل توجهی در فراوانی واریانت­های ژنتیکی VKORC1 در جمعیت شهر بیرجند در مقایسه با سایر نقاط ایران وجود دارد که ناشی از تفاوت­های قومیتی بوده و در تعیین حساسیت به دارو بسیار تاثیرگذار هستند. با توجه به این تفاوت­های ژنتیکی، اطلاع از ژنوتیپ بیماران قبل ازشروع درمان با وارفارین به داشتن درمانی دقیق و کارآمد کمک خواهد کرد.